Saturday, June 29, 2013

អ្វីទៅជាការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ?



          ការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ យោងតាមមាត្រា ៤១០ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។​​ បទល្មើសនេះត្រូវផ្តន្ទាទោស ពី ៦ ខែ ដល់ ២ ឆ្នាំ និង ពិន័យ ជាប្រាក់ ពី ១ ​លាន​ទៅ ៤ លាន រៀល។

        តើបទល្មើសបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ មានការទាក់ទងអ្វីដល់សេរីភាពនៃ ការបញ្ចេញមតិ សេរីភាពក្នុងការនិយាយ?

          បើបទល្មើសនេះសុទ្ធសាធ វាគ្មានអ្វីទាក់ទងនឹងសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិឬការ និយាយស្តីទេ។  ប៉ុន្តែ បទល្មើសនេះអាចត្រូវបានប្រើដោយភាគីជម្លោះដើម្បីចោទប្រកាន់ គ្នា ដើម្បីបង្វែរដានពីការទាមទារសិទ្ធិដីធ្លី ឬ ការទាមទារផ្សេងទៀត ឲ្យទៅជាបទល្មើស មួយសាមញ្ញ ហាក់ដូចជាគ្មានទាក់ទងនឹងការទាមទារដើម។ ឧទាហរណ៍ សមាជិក សហគមន៍ជាច្រើន​ត្រូវបានគេរាយការណ៍មកថា ពួកគេត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទបំផ្លិច បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ​របស់ភាគី​ដែលខ្លួនកំពុងទាមទារឲ្យប្រគល់ដីមកឲ្យពួកគេវិញ។ ការចោទប្រកាន់នេះ កើតឡើង​ដោយសារសមាជិកសហគមន៍បានធ្វើបាតុកម្ម ហើយបាន ធ្វើឲ្យខូចខាត​ដំណាំដែលភាគី​ម្ខាងទៀត​បានដាំ ឬបានធ្វើឲ្យបាក់របង ឬមានការបំផ្លាញ គ្រឿងយន្តរបស់ភាគី​ម្ខាងទៀត។  ការទាមទារ​ជា​សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ។ មានពេល ខ្លះ មានការខូចខាតបន្តិចបន្តួច ដើម្បីបង្វែរការទាមទារ ភាគីម្ខាងទៀតរិះរកមធ្យោបាយ ដើម្បីប្រែក្លាយ រឿងទៅជាព្រហ្មទណ្ឌ ដើម្បីឲ្យអ្នក​តវ៉ាជាប់​រវល់​នឹងរឿងក្តីព្រហ្មទណ្ឌប្រឆាំង នឹងសហសេវិក​របស់ខ្លួន។

  ចុះបើយើងបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិគេហើយ ម្តេចថា គេបង្វែររឿងមិនឲ្យសមាជិក សហគមន៍នោះបន្តការទាមទារ? តើនេះមានន័យថាអ្នកដែលបំផ្លាញចេះតែរួចខ្លួនទៅឬ?

       ការពិតអ្នកធ្វើខុសត្រូវតែទទួលទណ្ឌកម្មអញ្ចឹងមែន។ គេមិនត្រូវការពារអ្នកដែល ធ្វើខុសទេ។ ប៉ុន្តែ គេត្រូវគិតមួយរឿងៗ។ រឿងទាំងអស់មិនមែនសុទ្ធតែដូចគ្នាទេ ថ្វីបើមាន ការបំផ្លិច បំផ្លាញ ទ្រព្យសម្បត្តិមែន។
ប្រសិនបើលោកអ្នកចង់បានឯកសារនេះលំអិតសូមចូលទៅក្នុងគេហទំព័រដើមរបស់ម្ចាស់ អត្តបទ​គឺ https://www.facebook.com/pages/%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%96-Sereipheap/142811009241761?fref=ts ឬ Download the whole document by clicking here

.......................................................
 Law Journal of Cambodia(LJC) is a non-political and independent team who volunteer working for disseminating laws and information regarding development and human rights situation in Cambodia. All comment or idea of LJC cannot be claimed in front of court and other purpose. LJC just provide ways for people to understand the context of law and other issues. LJC wants people to understand the law and live in peaceful means. If you need inquiry, please drop your e-mail to cambodianlawjournal@gmail.com. Facebook: http://www.facebook.com/law.cambodia If you want to join with group to discuss law please link here: http://www.facebook.com/groups/405507152815204/ Welcome all comments on this blog ព្រឹតិ្តបត្រច្បាប់កម្ពុជា (ព ច ក)គឺជាក្រុមឯករាជ្យ និងមិនមែនជាបក្សនយោបាយ ទេ ជាក្រុមស្ម័គ្រចិត្តដែល ធ្វើការ​ សម្រាប់ធ្វើ ការផ្សព្វផ្សាយអំពីច្បាប់ និងព័តមាន ដែលទាក់ទងនឹងការអភិវឌ្ឍ និងស្ថានភាព សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ រាល់មតិ យោបល់នៅក្នុងព្រឹត្តនេះមិនអាចយកទៅធើ្វជាអំណះ អំណាង ចំពោះមុខ តុលាការ រឺក្នុងគោលបំណងអ្វីផ្សេងទៀតឡើយ។ ព​ ច ក​ គ្រាន់ផ្តល់ នូ​វ​ចំណេះដឹងច្បាប់ និងចំណេះដឹងផ្សេងៗទៀតដល់ប្រជាពលរដ្ឌប៉ុណ្ណោះ។ ប្រសិនលោក អ្នកចង់ដឹងព័តមានបន្ថែមអំពី ព ច ក សូមផ្ញើអីម៉ែលមកយើងខ្ញុំ។​ យើងខ្ញុំសូមស្វាគមន៌រាល់មតិលំអដល់ ព ច ក៕

បទល្មើសញុះញង់ដោយផ្ទាល់



        តើបទល្មើសញុះញង់ដោយផ្ទាល់ខុសគ្នាពីការញុះញង់ដូចម្តេចខ្លះ?

 នៅក្នុងបទអត្ថាធិប្បាយពីមុន យើងបានពន្យល់ពីការញុះញង់ដែលជាផ្នែកមួយនៃ អំពើសមគំនិត។ ការញុះញង់ នោះគឺជាពាក្យដែលប្រើជាទូទៅ តែនៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ គេប្រើពាក្យថា ការផ្តើមគំនិត ដែលឲ្យនិយមន័យ ដោយមាត្រា ២៨ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។

     ការញុះញង់នៅក្នុងមាត្រា ២៨ នេះមិនមែនជាបទល្មើសទេ តែជាអំពើមួយដែល   ជួយឲ្យកើតបទល្មើសមួយ ក្នុងខណៈដែលអ្នកញុះញង់នោះមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស នោះទេ។ ដូចយើងដឹងហើយថា ក្នុងគោលការណ៍ ច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌទូទៅ បើគ្មានអំពើមួយចូលទៅក្នុងធាតុផ្សំសត្យានុម័ត អំពើនោះមិនអាចកើតជា បទល្មើស មួយបានទេ។ ការញុះញង់ ចូលក្នុងស្ថានការណ៍នេះ។ ដើម្បីឲ្យអ្នកញុះញង់ទទួលខុសត្រូវចំពោះបទល្មើសដែល កើតឡើង ច្បាប់ត្រូវតែដាក់ទណ្ឌកម្មអ្នកញុះញង់ ដូចអ្នកប្រព្រឹត្តដែរ តែគេមិនហៅការញុះ ញង់ជាបទល្មើសទេ។

       អ្វីដែលត្រូវចងចាំនោះគឺ ច្បាប់មិនផ្តន្ទាទោសដល់ការញុះញង់ណាដែលគ្មានបាន ផលនោះទេ។ មានន័យថា បើការញុះញង់មិននាំទៅដល់ការប្រព្រឹត្តបទល្មើស ឬ ការប៉ុនប៉ងប្រព្រឹត្តបទល្មើសទេនោះ ច្បាប់ក៏មិនផ្តន្ទាទោស ការញុះញង់នោះដែរ ទោះបីជា មតិសាធារណជនយល់ឃើញថាការញុះញង់នោះមិន សមស្របក្តី។ តាមទ្រឹស្តីនេះ ច្បាប់ផ្តន្ទាទោស​ការញុះញង់បាន លុះត្រាតែអំពើដែលប្រព្រឹត្តដោយអ្នកទទួលការញុះញង់ជាអំពើចូលជា បទល្មើសដែលត្រូវផ្តន្ទាដែរ ដូចជា ប្លន់ ឃាតកម្មជាដើម។

    ប៉ុន្តែ មានស្ថានការណ៍ខ្លះ អំពើដែលប្រព្រឹត្តដោយអ្នកទទួលការញុះញង់ជា អំពើដែលមិនអាចផ្តន្ទាទោសបាន ហើយអំពើញុះញង់នោះក៏ជាអំពើអាក្រក់ដែលត្រូវ​ចៀស​វាងដែរ។ ឧទាហរណ៍ លោក ក បញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យកុមារា ខ លេបថ្នាំសម្លាប់ខ្លួនឯង។ ក្នុងករណីនេះ កុមារា ខ ប្រព្រឹត្តអត្តឃាតកម្ម ហើយអត្តឃាតកម្មមិនមែនជាបទល្មើស​ដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសទេ។ លោក ក ជាមនុស្សអាក្រក់ណាស់ តែបើតាមគោលការណ៍​ទូទៅនៃច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ គេមិន អាចដាក់ទោសលោក ក បានទេ ព្រោះអំពើអត្តឃាត​មិនអាចផ្តន្ទាទោសបាន។ ការនេះគេហៅថាភាពទាល់ ច្រកនៃច្បាប់។ ដូច្នេះ ពួកនីតិករ គឺអ្នកធ្វើច្បាប់(ដូចជាតំណាងរាស្ត្រ ឬរដ្ឋាភិបាល) ត្រូវតែដោះស្រាយបញ្ហា​នេះឲ្យចេញ។ ដំណោះស្រាយគឺបង្កើតបទល្មើសញុះញង់ដោយឡែកពីគេ ដែលគេហៅថា បទល្មើស​ញុះញង់ដោយ​ផ្ទាល់។ នេះជាវិធីនៃនីតិកម្មបែបបារាំង។ ចំពោះបញ្ហាអត្តឃាតនេះ គេ​បង្កើត​បទល្មើសមួយឈ្មោះថា បទល្មើសញុះ​ញង់ដោយផ្ទាល់​ឲ្យធ្វើអត្តឃាត។ ជាទូទៅ បទល្មើសញុះញង់ដោយផ្ទាល់នេះមិនទាមទារឲ្យមានលទ្ធផលទេ ព្រោះបទល្មើសបែបនេះ​ប្រកាន់យកវិធីទប់ស្កាត់។



ប្រសិនបើអ្នកចង់អានអត្ថបទនេះទាំងមូលសូមចូលទៅគេហទំព័រដើមគឺ www.facebook/pages/សេរីភាព-Sereipheap