ប្រភពពីវិទ្យុសម្លេងប្រជាធិបតេយ្យ
ដោយ៖ កែវ រតនៈ និង ស៊ុន ណារិន | ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី17 ខែតុលា ឆ្នាំ2013 | 1 ម៉ោង មុន
ប្រាសាទព្រះវិហារ (រូបថតដោយ Wikipidia)
អ្នកវិភាគ និងអ្នកប្រវត្ថិសាស្ត្រ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ យល់ថា តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ(ICJ) នឹងបកស្រាយឲ្យកម្ពុជាឈ្នះក្តីជាមួយភាគីថៃ ករណីដីនៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ នៅថ្ងៃទី១១ខែវិច្ឆិកា ខាងមុខនេះ ដោយារកម្ពុជាមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបញ្ជាក់។
ICJ គ្រោងនឹងបកស្រាយសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ ករណីប្រាសាទព្រះវិហារតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១១ខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ បន្ទាប់ពីបានបើកសវនាការចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ដល់ថ្ងៃទី១៩ខែមេសា កន្លងទៅ។
បណ្ឌិតវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក សុខ ទូច យល់ឃើញថា ICJ ជាតុលាការអន្តរជាតិមួយ ដូចនេះ តុលាការនេះ នឹងបកស្រាយនូវអ្វីដែលការពារនូវសេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំ១៩៦២ ពោលគឺ ផ្តល់យុត្តិធម៌ឲ្យកម្ពុជាឈ្នះ ៖ "ការបកស្រាយនេះ យើងជឿជាក់ថា មានប្រាំចំណុច ទីមួយយើងមានសន្ធិសញ្ញាបារាំង-សៀម នៅឆ្នាំ១៩០៤ ហើយយើងមានការគូសផែនទីជាឧបសម្ព័ន្ធមួយ នៅឆ្នាំ១៩០៤ ទីបីយើងមានភាពជោគជ័យនៅឆ្នាំ១៩៦២ ទីបួន យើងបានបញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារទៅជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ចំណុចទី៥ ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ប្រាសាទព្រះវិហារមានអាយុកាលមុនសុខោទ័យ"។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យលោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ឃើញថា មិនមានចំណុចណាដែលតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បកស្រាយឲ្យភាគីថៃ មានប្រៀបលើកម្ពុជាបានឡើយ ព្រោះថាកម្ពុជាមានឯកសារបញ្ជាក់គ្រប់គ្រាន់។ លោកបន្តថា យ៉ាងហោចណាស់តុលាការអន្តរជាតិមួយនេះ នឹងបកស្រាយឲ្យកម្ពុជាបានកាន់កាប់ដីនៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ៖ "យ៉ាងហោចណាស់ តុលាការអន្តរជាតិនៅទីក្រុងឡាអេហ្នឹង នឹងបកស្រាយសេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួនឆ្នាំ១៩៦២ ទៅតាមសំណូមពររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយនិងកំណត់ព្រំប្រទល់ដែន ទីតាំងជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារមិនតិចជាងទំហំនិងបរិវេណទីតាំង ដែលខ្មែរធ្លាប់ត្រួតត្រាពីមុន ពេលដែលកងទ័ពថៃ បានចូលមកឈ្លានពាន"។
អនុប្រធានផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ លោកសាស្ត្រាចារ្យ សំបូរ ម៉ាណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជានឹងឈ្នះក្តីនៅពេលដែលតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបកស្រាយសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ ។ លោកបន្តថា ការដែលថៃបង្កើតករណីដី៤.៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡានេះ គឺដើម្បីទាញយកផលចំណេញនយោបាយ ព្រោះថាតំបន់នោះ ជាកន្លែងដែលអាចទាញយកផលសេដ្ឋកិច្ចបាន ៖ "ទាក់ទងជាមួយបញ្ហាតំបន់ ៤.៦ ដែលគាត់ខំប្រឹងទាមទារនោះ ឬក៏យ៉ាងណាយ៉ាងណីនោះ គឺជាផលប្រយោជន៍នយោបាយផង ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចផង តំបន់ទាំងនោះគឺជាមូលដ្ឋានដែលសំខាន់បំផុត ដែលគេអាចប្រើប្រាស់ក្នុងន័យអភិវឌ្ឍននៃសេដ្ឋកិច្ច ចំណុចសំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ច គឺសេដ្ឋកិច្ចទេសចរណ៍ ផលប្រយោជន៍នយោបាយគឺការបំពេញនូវការពេញចិត្ត និងការចង់បានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់គេមួយចំនួន"។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក កុយ គួង ប្រាប់VODថា គណៈប្រតិភូកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបទេស លោកហោ ណាំហុង បានត្រៀមជាស្រេច ដើម្បីទៅចូលរួមស្តាប់ការបកស្រាយសាលក្រមរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិករណីប្រាសាទព្រះវិហារនេះ ៖ "ធ្វើយ៉ាងណាគឺថាឲ្យនៅថ្ងៃ១១ហ្នឹង គណៈប្រតិភូយើងនឹងមានវត្តមាននៅទីនោះតែម្តង"។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី យីងឡាក់ បានប្រកាសបើកកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃចន្ទសប្តាហ៍ក្រោយនេះ ដើម្បីពិភាក្សាពីការឆ្លើយតបរបស់ថៃទៅនឹងការសម្រេចរបស់តុលាការអន្តរជាតិ(ICJ) នៅថ្ងៃទី១១ខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។
ក្រសួងការបរទេសថៃ ទស្សន៍ទាយថា ចំណុចបួនយ៉ាងសម្រាប់សេក្តីសម្រេចរបស់ICJ គឺទីមួយ តុលាការ មិនសិទ្ធិអំណាចក្នុងការសម្រេចលើករណីនេះ ទីពីរ តំបន់ត្រួតស៊ីគ្នានៅក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារជារបស់កម្ពុជា ទីបី តុលាការ នឹងសម្រេចថា ដីក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារ ត្រូវបានកណត់ដោយប៉ារ៉ាម៉ែត្រ ដែលកំណត់ដោយខុទ្ទកាល័យរបស់ថៃក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ និងទីបួន តុលាការនឹងកំណត់បន្ទាត់ព្រំដែនថ្មីសម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរ៕
No comments:
Post a Comment