- THURSDAY, 11 JULY 2013
- KEVIN PONNIAH និង ជាង សុខា
លោក Dana Rohrabacher ព្រឹទ្ធសមាជិកសហរដ្ឋអាមេរិក មកពីរដ្ឋកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ថ្លែងក្តីកង្វល់ពីវិបត្តិនយោបាយកម្ពុជា។ Reuters
ភ្នំពេញៈ ព្រឹទ្ធសមាជិកអាមេរិកកាលពីម្សិលមិញបានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋការអាមេរិកកាត់បន្ថយជំនួយផ្ទាល់មកឲ្យប្រទេសកម្ពុជាប្រសិនបើការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ២៨ ខែកក្កដាខាងមុខនេះ ត្រូវបានវិនិច្ឆយថា មិនសេរីនិងយុតិ្តធម៌ ដែលជាសញ្ញាបង្ហាញនូវការរកាំរកូសកើនឡើង ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រាក់ជំនួយអាមេរិក ដែលពុំបាននាំនូវភាពរីកចម្រើននៃលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យដល់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោក Steve Chabot ព្រឹទ្ធសមាជិកមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋដែលដឹកនាំអនុគណៈកម្មការការបរទេសរបស់ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ស្តីពីតំបន់អាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិក បានថ្លែងថា ការបោះឆ្នោតអាណតិ្តទី៥ នៅកម្ពុជាបានរៀបចំឡើងក្រោមរបាំងក្លែងក្លាយនៃលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកលើកឡើងថា៖ «គោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះកម្ពុជា ត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរ ហើយរដ្ឋាភិបាលលោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា ត្រូវប្រើប្រាស់វិធីតឹងរ៉ឹងថែមទៀត ចំពោះមេដឹកនាំផ្តាច់ការកាន់តំណែងយូរបំផុតនៅអាស៊ី»។
លោក Chabot បានបន្ថែមថា លោកគ្រោងស្នើច្បាប់កាត់បន្ថយជំនួយសម្រាប់ប្រទេសនេះ ប្រសិនបើការបោះឆ្នោតមិនសេរីនិងយុតិ្តធម៌ទេនោះ។
លោកបន្ថែម ៖ «ការកាត់បន្ថយជំនួយផ្ទាល់មកឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេស ជំនួយកងទ័ពបរទេសនិងការផ្តល់មូលនិធិលើការហ្វឹកហាត់ និងអប់រំកងទ័ពជាអន្តរជាតិ គឺជាសកម្មភាពមួយដែលអាមេរិកគួរធ្វើឡើងដើម្បីបង្ហាញនូវការថ្កោលទោស លើការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយនិងពុំមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ»។
ថ្លែងក្នុងសវនាការក្រោមប្រធានបទ«វិបតិ្តសង្គមនិងនយោបាយនៅកម្ពុជា»ការលើកឡើងរបស់លោក Steve Chabot បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីជាង១ខែ ព្រឹទ្ធសមាជិកពីររូបបានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកពិចារណាឡើងវិញលើជំនួយសម្រាប់កម្ពុជា។
យោងតាម USAID ថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ជំនួយ១,២ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកមកឲ្យកម្ពុជាគិតពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ ២០១១ រីឯប្រាក់ជំនួយ៧៣,៥ លានដុល្លារអាមេរិកបានកំណត់សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ រួចហើយ។
ថ្លែងកាលពីម្សិលមិញ លោក ហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស អះអាងជាថ្មីនូវអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជានិងបានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមិនខ្វល់នឹងសម្តីព្រឹទ្ធសមាជិកអាមេរិកឡើយ ហើយថា ជោគវាសនាកម្ពុជាត្រូវសម្រេចដោយប្រជាជនកម្ពុជាផ្ទាល់។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកកាសែតបន្ទាប់ពីពិធីចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកម្ចីចំនួន ២០០លានដុល្លារអាមេរិក ជាមួយនឹងកូរ៉េខាងត្បូង លោក ហោ ណាំហុង បញ្ជាក់ថា៖ «ទោះជាអាមេរិកជួយកម្ពុជាឬមិនជួយគឺវាស្រេចលើសហរដ្ឋអាមេរិក។ គេអាចនិយាយអ្វីដែលពួកគេចង់និយាយប៉ុន្តែការសម្រេចលើអនាគតរបស់កម្ពុជា គឺស្ថិតក្នុងដៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសបានបន្ថែមថា សវនាការនោះពុំឆ្លុះបញ្ចាំងនូវទស្សនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកឡើយ។ លោកបន្តថា៖ «មានព្រឹទ្ធសមាជិកម្នាក់ឬពីរនាក់ទេ ពួកគេមិនមែនតំណាងឲ្យគោលនយោបាយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកទាំងមូលទេ ហើយពួកគេគ្មានសិទ្ធិសម្រេចលើជោគវាសនារបស់កម្ពុជាឡើយ»។
លោក Sean Macintosh អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិក បានបដិសេធមិនផ្តល់ការអត្ថាធិប្បាយអំពីសវនាការដោយផ្ទាល់ឡើយ ប៉ុន្តែថា ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកមានក្តីបារម្ភដូចព្រឹទ្ធសមាជិកអ៊ីចឹងដែរ ស្តីអំពីស្ថានការណ៍នៅកម្ពុជា។
លោក John Sifton នាយកផ្នែកតស៊ូមតិប្រចាំអាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទិ្ធមនុស្ស ដែលបានផ្តល់ចម្លើយនៅសវនាការ បានទម្លាក់កំហុសចំពោះការខ្វះការអភិវឌ្ឍនៃលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមកលើលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន។
លោក លើកឡើងថា៖ «បញ្ហាមិនមែនជាទម្លាប់ឬភាពអសកម្មទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាលទ្ធផលនៃហេតុការណ៍នយោបាយគឺដោយសារបុគ្គលនិងគណបក្ស គឺលោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក»។
អារម្មណ៍បែបនេះ ក៏ត្រូវបន្ទរដោយសមាជិកសភាលោក Dana Rohrabacher ព្រឹទ្ធសមាជិកនៃអនុគណៈកម្មការព្រឹទ្ធសភាទទួលផ្នែកកិច្ចការបរទេស។
លោកបន្តថា៖«វាជាពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវចុះចេញ។ លោក ហ៊ុន សែន ជាមនុស្សសាហាវនិងពុករលួយម្នាក់ ដែលបានគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងកណ្តាប់ដៃអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍ហើយ»។
តែទោះជាយ៉ាងណាលោក Daniel Mitchell នាយកប្រតិបតិ្តនៃក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ SRP International Group និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកនៅ កម្ពុជា បានជំរុញឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបង្កើនការវិនិយោគនៅកម្ពុជាដើម្បីធ្វើឲ្យសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែល្អប្រសើរ។
លោក Mitchell ប្រាប់សវនាការថា៖«ដើម្បីធ្វើឲ្យសិទិ្ធមនុស្សល្អប្រសើរ រដ្ឋាភិបាលនិងក្រុមហ៊ុនអាមេរិក គួរចូលរួមជាជាងងាកចេញពីឱកាសនៅកម្ពុជា»។
លោក Eni Faleomavaega សមាជិកសភាមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានរិះគន់សំណើកាត់បន្ថយជំនួយនេះផងដែរ ដោយគាំទ្រឲ្យលុបចោលបំណុលដែលកើនឡើងក្នុងអំឡុងរបប លន់ នល់ ដែលមានប្រហែល ជា៤៦០ លានដុល្លារអាមេរិក។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំជឿថា សហរដ្ឋអាមេរិកចាំបាច់ត្រូវកែតម្រូវនូវអ្វីដែលបានធ្វើខុសនៅ អាស៊ីអាគ្នេយ៍...ប្រវតិ្តសាស្រ្តបង្ហាញថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានទទួលបរាជ័យយ៉ាងខ្លាំងនៅកម្ពុជា»។
លោកស្រី Eva Schueller ទីប្រឹក្សាច្បាប់នៃអង្គការលីកាដូ ដែលបានផ្តល់ចម្លើយក្នុងសវនាការនោះដែរ បានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងលើការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងរដ្ឋដោយក្រុមហ៊ុនឯកជន ដើម្បីបណ្តេញប្រជាជនទាំងបង្ខំនិងជំរុញឲ្យអាមេរិកកាត់បន្ថយជំនួយយោធាមកឲ្យកម្ពុជា។
លោកស្រី ណាលី ពីឡូក នាយិកាអង្គការលីកាដូ បានថ្លែងថា៖ «យើងមានក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងក្នុងបីឆ្នាំកន្លងមកនេះលើជំនួយយោធា និងកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជា ហើយចំពោះយើង នេះជាឱកាសសំខាន់ក្នុងការផ្តោតលើចំណុចនោះ»។
លោក Patrick Merloe នាយកផ្នែកកម្មវិធីបោះឆ្នោតនៅវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យបានបង្ហាញនូវការបណ្តេញសមាជិកគណបក្សប្រឆាំងចេញពីរដ្ឋសភា ការរឹតត្បិតលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបរទេស និងភាពមិនប្រក្រតីនៃបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ជាមូលហេតុដែលចាំបាច់ត្រូវបង្កើនជំនួយទ្វេដងដល់គំនិតផ្តួចផ្តើមលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក Chabot និងអ្នកឯទៀតបានលើកឡើងពីក្តីបារម្ភដែលលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារបើលោកត្រឡប់មកប្រទេសវិញ នៅមុនការបោះឆ្នោត ដូចដែលលោកបានសន្យានោះ។
ទោះជាយ៉ាងណាអ្នកនាំពាក្យ លោក កុយ គួង ថ្លែងថា រឿងក្តីលោក សម រង្ស៊ី ជារឿងក្តីតុលាការ ហើយមិនបានប៉ះពាល់ដល់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះលោក សម រង្ស៊ី វិលមកវិញឬអត់? វាមិនប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការបោះឆ្នោតទេ។ បក្សគាត់កំពុងធ្វើការយ៉ាងរលូនដោយគ្មានរូបគាត់»។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតចាត់ទុក សុន្ទរកថាព្រឹទ្ធសមាជិកអាមេរិកពុំមានអ្វីភ្ញាក់ផ្អើលទេ ហើយថា គ.ជ.ប ដែលរងការរិះគន់ពីម្សិលមិញថា មានភាពលម្អៀងកំពុងធ្វើការតាមអាណតិ្តដែលចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
លោកបន្តថា៖ «យើងរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្តនៅកម្ពុជា... ហេតុអ្វីអាមេរិកវិភាគបញ្ហានេះ។ ប្រហែលជាទម្លាប់របស់អាមេរិក»៕ TK
No comments:
Post a Comment